Balistik füze nedir, nerelerde kullanılır, özellikleri nelerdir, menzili ne kadar?

Balistik füzeler, uzun menzilli ve güdümlü veya güdümsüz olarak tasarlanmış silah sistemleridir, ve nükleer, kimyasal veya biyolojik başlıklar taşıyabilirler. Bazıları tek bir başlık taşırken, diğerleri birden fazla başlık taşıyarak farklı hedeflere yönelebilirler. Bu füzeler, motor gücüyle çalışan ve uçuş sırasında aerodinamik olarak yönlendirilen seyir füzelerinden farklıdır. İlk kıtalararası balistik füze olan R-7’nin geliştirilmesi bu alanda önemli bir dönüm noktası olmuştur.

Şu anda, dünya genelinde 30 ülke tarafından operasyonel balistik füzeler konuşlandırılmış durumda. ABD, Çin, İran ve Rusya gibi ülkeler, sürekli olarak balistik füze teknolojilerini geliştirmek için çeşitli testler yapmaktadır. 2010’da ABD ve Rus hükümetleri, kıtalararası balistik füze envanterlerini azaltmak amacıyla bir anlaşma imzaladılar ve 2017’ye kadar her birinin envanterindeki füze sayısını 1550 birime düşürmeyi taahhüt ettiler.

V-2, Scud, OTR-21 Toçka, 9K720 İskander, MGM-140 ATACMS, LORA, Ababil-100, Al-Samoud 2, Qaher-1/2M, Zolfaghar ve DF-12 gibi füzeler, hareket halindeyken ateşlenebilen tek balistik füzelerdir ve farklı ülkelerin savunma sistemlerinde önemli bir rol oynamaktadırlar.

Balistik füze çeşitleri nelerdir?

Havadan Fırlatılan Balistik Füze: Uçaklar tarafından atılan özel füzelerdir, hızlı ve esnek bir saldırı kabiliyeti sunarlar.

Taktik Balistik Füze: 150 ila 300 kilometre arasında menzile sahip olan füzelerdir, kısa mesafeli hedeflere odaklanırlar.

Tiyatro Balistik Füzesi: 300 ila 3.500 kilometre arasında menzile sahip olan füzelerdir, bölgesel çatışmalarda önemli bir rol oynarlar.

Kısa Menzilli Balistik Füze (KMBF): 300 ila 1.000 kilometre arasında menzile sahip olan füzelerdir, hızlı ve hassas vuruşlar yapabilirler.

Orta Menzilli Balistik Füze (OMBF): 1.000 ila 3.500 kilometre arasında menzile sahip olan füzelerdir, stratejik hedeflere ulaşma kabiliyetine sahiptirler.

Uzun Menzilli Balistik Füze (UMBF): 3.500 ila 5.500 kilometre arasında menzile sahip olan füzelerdir, daha geniş coğrafi bölgeleri kapsarlar.

Kıtalararası Balistik Füze (KABF): 5.500 kilometreden fazla menzile sahip olan füzelerdir, uluslararası tehditlere karşı kullanılırlar.

Denizaltından Fırlatılan Balistik Füze: Denizaltılar tarafından fırlatılan özel füzelerdir, denizden karaya veya denizden denize saldırı imkanı sunarlar. Bu füzeler, stratejik deniz gücü projeksiyonunda önemli bir rol oynarlar.

Balistik füze özellikleri nelerdir?

Balistik füzeler, bir dizi özellikleriyle dikkat çeker ve modern askeri stratejide önemli bir konumda yer alır:

Hız ve Yükseklik: Atmosferin dışına çıkarak yüksek hızlara ulaşabilirler. Mach 20’ye kadar hızlara çıkabilir ve yörüngelerine bağlı olarak yüksek irtifalarda seyahat edebilirler.

Fırlatma Platformları: Kara tabanlı, denizaltı tabanlı (SLBM’ler) ve hava araçlarından fırlatma gibi çeşitli platformlardan ateşlenebilirler.

Yörünge: Balistik füzeler, büyük çoğunluğunu balistik yörüngede tamamlarlar. Atmosferin dışına çıktıktan sonra yerçekimi etkisiyle hedefe doğru düşerler.

Hassasiyet: Gelişmiş rehberlik sistemleri ve teknolojiler sayesinde hedeflerini oldukça hassas bir şekilde vurabilirler. GPS, radar ve optik sistemler gibi teknolojiler kullanılır.

Çeşitli Başlıklar: Nükleer, konvansiyonel, biyolojik ve kimyasal başlıklar taşıyabilirler. Ancak, biyolojik ve kimyasal başlıkların kullanımı uluslararası hukuka tabidir.

Çoklu Hedef Vuruş: Bazı balistik füzeler, birden fazla hedefe aynı anda saldırabilen çoklu bağımsız yeniden giriş araçlarına (MIRV) sahiptir.

Gelişen Tehdit: Balistik füzelerin yayılması, küresel güvenlik politikalarını etkiler ve birçok ülkeyi balistik füze savunma sistemleri geliştirmeye yönlendirir.

Balistik füzeler, Soğuk Savaş döneminde stratejik caydırıcılık ve güç gösterisi açısından kritik bir rol oynadı ve günümüzde de küresel güvenlik politikalarında etkili bir rol oynamaya devam ediyorlar.

Türkiye’de balistik füze var mı?

Bora, Türkiye’nin yerli üretimi olan kısa menzilli taktik balistik füzesidir. Roketsan tarafından geliştirilen bu füze, 2017’de aktif hizmete girmiştir.